Βιώσιμος τουρισμός στη Χαλκιδική μέσω συνεργασίας Ελλάδας–Σουηδίας, με έμφαση στη βιωματική μάθηση και τις τοπικές κοινότητες.
Σε μια εποχή που ο βιώσιμος τουρισμός επανεξετάζεται με όρους υπευθυνότητας απέναντι στις τοπικές κοινωνίες και το περιβάλλον, η συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Σουηδίας αναδεικνύει ένα νέο, συμμετοχικό μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης. Πρόκειται για τη συνεργασία του σουηδικού, μη κερδοσκοπικού οργανισμού IRIS Sustainable Development με το ελληνικό ταξιδιωτικό γραφείο Aristotle’s Paths της Π. Μαρκογιαννάκη, με στόχο την προώθηση της βιωματικής μάθησης και την ενίσχυση της αλληλεπίδρασης με τις τοπικές κοινότητες, εστιάζοντας στην Χαλκιδική.
Η Χαλκιδική, με την πλούσια φυσική ομορφιά και την πολιτιστική της κληρονομιά, προσφέρει το ιδανικό πλαίσιο για την εφαρμογή αυτού του προγράμματος. Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά τουριστικά μοντέλα, οι συμμετέχοντες εδώ δεν περιορίζονται σε ρόλο παρατηρητή, αλλά εντάσσονται ενεργά στη ζωή των τοπικών κοινοτήτων. Μέσα από αυτήν την εμπειρία, οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν όχι μόνο τις φυσικές ομορφιές του τόπου, αλλά και τις τοπικές παραδόσεις και τη δυναμική της κοινότητας, συμμετέχοντας σε δραστηριότητες που σχετίζονται άμεσα με την καθημερινότητα των κατοίκων.
Η κα Άννα Παπαιωάννου, ιδρύτρια του IRIS, υπογραμμίζει τη σημασία αυτής της προσέγγισης: «Το όραμα του οργανισμού IRIS Sustainable Development είναι να καλλιεργήσει μια κοινωνία με οικολογική συνείδηση και ενεργούς πολίτες, μέσω εκπαιδευτικών εμπειριών που βασίζονται στις αρχές της βιωσιμότητας, της πολιτισμικής συνύπαρξης και της κοινωνικής καινοτομίας. Η αποστολή του οργανισμού υλοποιείται μέσα από διακρατικά προγράμματα βιωματικής μάθησης, τα οποία προσαρμόζονται στις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες των τοπικών κοινοτήτων, τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και εκτός αυτής. Συνεργαζόμαστε με μια ευρεία γκάμα φορέων, όπως πανεπιστήμια, τοπικές αρχές, πολιτιστικούς και κοινωνικούς οργανισμούς, ερευνητικά κέντρα και οργανισμούς νεολαίας, προκειμένου να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε προγράμματα που ενισχύουν τη βιωματική μάθηση, τη διαπολιτισμική κατανόηση και την οικολογική ευαισθητοποίηση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη χρήση της τεχνολογίας, τόσο ως εργαλείο διασύνδεσης μεταξύ κοινοτήτων, όσο και για την ενίσχυση της προσβασιμότητας, της συμμετοχικότητας και της καινοτομίας στη μάθηση. Μέσω ψηφιακών εργαλείων δημιουργούμε διαδραστικά περιβάλλοντα μάθησης, καταγράφουμε βιωματικές εμπειρίες και προάγουμε τη διάχυση καλών πρακτικών σε διεθνές επίπεδο».
Τα προγράμματα του IRIS σχεδιάζονται σύμφωνα με τις αρχές της “μη τυπικής εκπαίδευσης” και χρησιμοποιούν συμμετοχικές μεθόδους που ενθαρρύνουν τη συνεργασία, την κριτική σκέψη, την προσωπική ανάπτυξη και τη σύνδεση των συμμετεχόντων με την τοπική κοινότητα και το φυσικό περιβάλλον. Μέσα από πολυάριθμα προγράμματα σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, ο οργανισμός IRIS αναγνωρίζεται για τη δέσμευσή του στη βιώσιμη ανάπτυξη και στην προώθηση της κοινωνικής και περιβαλλοντικής ευθύνης. Μέσω συνεργασιών με πανεπιστήμια, τοπικές αρχές και οργανισμούς της κοινωνίας των πολιτών, ο οργανισμός IRIS υποστηρίζει τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη και την ενίσχυση των τοπικών κοινοτήτων, πιστεύοντας ακράδαντα ότι ο τουρισμός μπορεί να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην ενδυνάμωση των κοινοτήτων και στην προώθηση της κοινωνικής υπευθυνότητας.
Το πρόγραμμα που υλοποιείται στην Χαλκιδική προσφέρει στους συμμετέχοντες μια πολυδιάστατη εμπειρία. Ενώ παραδοσιακά οι τουρίστες είναι απλοί επισκέπτες, στο συγκεκριμένο πρόγραμμα οι συμμετέχοντες έχουν την ευκαιρία να ενσωματωθούν στην τοπική καθημερινότητα. Μέσα από την ενασχόληση με την αγροτική ζωή, την οινοπαραγωγή, τη μελισσοκομία και τις τέχνες, οι επισκέπτες ανακαλύπτουν την ουσία του τόπου, συμμετέχοντας σε παραγωγικές διαδικασίες που διατηρούν τις παραδόσεις και ενισχύουν την τοπική οικονομία. Το πρόγραμμα δίνει έμφαση στην εκπαίδευση για την προστασία του περιβάλλοντος, ενσωματώνοντας τη βιώσιμη γεωργία και τη διαχείριση φυσικών πόρων. Μέσα από τη συμμετοχή τους, οι επισκέπτες αποκτούν γνώσεις για τις πρακτικές που συντελούν στην προστασία του περιβάλλοντος, ενώ συμμετέχουν ενεργά σε δράσεις ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης γύρω από τη βιοποικιλότητα και τις περιβαλλοντικές προκλήσεις. Αυτός ο τύπος τουρισμού ενισχύει τη συνείδηση των συμμετεχόντων για την ευθύνη τους απέναντι στο περιβάλλον.
Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα προάγει την πολιτιστική εκπαίδευση. Οι επισκέπτες ενθαρρύνονται να αλληλεπιδρούν με τις τοπικές κοινωνίες, συμμετέχοντας σε παραδόσεις, εορτές και κοινωνικές εκδηλώσεις. Αυτή η ανταλλαγή πολιτιστικών εμπειριών ενισχύει τη βαθύτερη κατανόηση των τοπικών παραδόσεων και προάγει την αμοιβαία εκτίμηση. Η κα Παπαιωάννου αναφέρει: «Η συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες μας επιτρέπει να οικοδομήσουμε σχέσεις που βασίζονται στην αμοιβαία κατανόηση και σεβασμό. Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε την αλληλεγγύη και να ενθαρρύνουμε τον διάλογο μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών».
Η βιωσιμότητα του προγράμματος συνδέεται άμεσα με την οικονομική ενίσχυση της τοπικής κοινωνίας. Μέσα από τη συμμετοχή σε τοπικές δραστηριότητες και την προώθηση τοπικών προϊόντων, οι επισκέπτες ενισχύουν την τοπική αγορά και συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας πιο βιώσιμης τουριστικής βιομηχανίας. Η συνεργασία με τοπικές επιχειρήσεις και παραγωγούς, όπως οινοποιεία, φάρμες και εργαστήρια τέχνης, προσφέρει στους επισκέπτες μια αυθεντική εμπειρία, ενώ υποστηρίζει τη διατήρηση και ενίσχυση των τοπικών παραδόσεων. Το πρόγραμμα αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της συμμετοχής και της αλληλεπίδρασης, θέτοντας σε πρώτο πλάνο την ενσωμάτωση των επισκεπτών στην τοπική κοινωνία. Οι ντόπιοι κάτοικοι είναι οι πραγματικοί συνδημιουργοί αυτής της εμπειρίας και συμμετέχουν ενεργά στην ανάπτυξη του προγράμματος, εξασφαλίζοντας ότι οι ανάγκες και οι επιθυμίες της κοινότητας αντικατοπτρίζονται στην υλοποίηση του έργου. Αυτή η διαδικασία εγγυάται ότι το πρόγραμμα παραμένει σε αρμονία με τις τοπικές αξίες και παράλληλα ενισχύει τη βιωσιμότητά του.
Η συνεργασία του IRIS Sustainable Development με το ελληνικό ταξιδιωτικό γραφείο Aristotle’s Paths – Π. Μαρκογιαννάκη αναδεικνύει το μέλλον του τουρισμού ως έναν τομέα που μπορεί να είναι ταυτόχρονα και οικονομικά αποδοτικός, και κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνος. Αυτό το πρόγραμμα δεν είναι απλά μια τουριστική εμπειρία, αλλά μία ευκαιρία για τους συμμετέχοντες να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες που θα τους βοηθήσουν να αντιληφθούν τον κόσμο με πιο υπεύθυνο και συνειδητοποιημένο τρόπο. Το πρόγραμμα αυτό στην Χαλκιδική αποδεικνύει ότι ο τουρισμός μπορεί να συμβάλλει στην κοινωνική και περιβαλλοντική αλλαγή, ενδυναμώνοντας τις τοπικές κοινωνίες και ενθαρρύνοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ενσωματώνοντας τις αρχές της υπευθυνότητας, της βιωσιμότητας και του σεβασμού προς τις τοπικές κοινότητες και το περιβάλλον, το πρόγραμμα αναδεικνύει έναν νέο τύπο τουρισμού που προάγει την αλληλεγγύη, τη συνεργασία και τη μακροχρόνια αλλαγή.
Η Γιώτα Μοσχοπουλίδου είναι πτυχιούχος Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων και Απόφοιτη Μεταπτυχιακού ΔΠΜΣ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επιστημονική κατεύθυνση “Τουρισμός και Περιφερειακή Ανάπτυξη”.Δραστηριοποιείται ως Επιστημονική Σύμβουλος Τουριστικής Ανάπτυξης, με πολυετή εμπειρία στο φάσμα του τουριστικού γίγνεσθαι και εξειδίκευση στο Τουριστικό Μάρκετινγκ και την Περιφερειακή Ανάπτυξη.Ως επιστημονική συντάκτρια του TravelDailyNews αρθρογραφεί πάνω σε θέματα Ανάπτυξης/Βιωσιμότητας/Καινοτομίας- Τεχνολογίας/Εναλλακτικών Μορφών και Πολιτισμού. Είναι υπεύθυνη για τις βιβλιοπαρουσιάσεις του επιστημονικού κλάδου του τουρισμού.
Source: traveldailynews.gr