Η υφαντική αναδεικνύεται σε μοχλό βιώσιμης ανάπτυξης και δημιουργικού τουρισμού, συνδέοντας παράδοση, επιχειρηματικότητα και πολιτιστική κληρονομιά.
Η ελληνική ύπαιθρος βρίσκεται αντιμέτωπη με σύνθετες προκλήσεις: από τη συνεχιζόμενη αστικοποίηση και τη δημογραφική γήρανση, έως την κοινωνική και οικονομική απομόνωση. Την ίδια στιγμή, η ανάγκη για βιώσιμη ανάπτυξη και η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς τίθενται στο επίκεντρο των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών. Στο πλαίσιο αυτό, οι παραδοσιακές χειροτεχνίες – και ειδικότερα η υφαντική – αποκτούν έναν ανανεωμένο ρόλο ως φορείς ταυτότητας, εργαλείο ενίσχυσης της τοπικής οικονομίας και μοχλός δημιουργικού τουρισμού.
Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά, όπως ορίζεται από την UNESCO, περιλαμβάνει πρακτικές, γνώσεις και δεξιότητες που αναγνωρίζονται από τις κοινότητες ως θεμελιώδη στοιχεία της πολιτισμικής τους ταυτότητας. Στην Ελλάδα, η υφαντική έχει βαθιές ρίζες στη λαϊκή παράδοση, μεταφέροντας ιστορικά, κοινωνικά και τεχνικά στοιχεία, τα οποία όμως απειλούνται με εξαφάνιση λόγω του εκσυγχρονισμού και της αποβιομηχάνισης της υπαίθρου. Η αναβίωση και σύγχρονη αξιοποίησή της, με σεβασμό στην τοπική κουλτούρα και το περιβάλλον, δημιουργεί ευκαιρίες για βιώσιμη επιχειρηματικότητα και τουριστική ανάπτυξη, ιδιαίτερα μέσα από την ανάδειξη παραδοσιακών προϊόντων με υψηλή προστιθέμενη αξία.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της προσέγγισης είναι το έργο The Weavers of Greece του Οργανισμού Πολιτισμού Branding Heritage (BH), το οποίο επιδιώκει την καταγραφή, προβολή και ενίσχυση των Ελλήνων υφαντών από περιοχές όπως η Κρήτη, η Πελοπόννησος και η Αττική. Μέσω μιας δίγλωσσης ψηφιακής βάσης δεδομένων, οι δημιουργοί αποκτούν «διαδικτυακή φωνή», ενισχύοντας την εξωστρέφεια και τη διασύνδεσή τους με νέες, διεθνείς αγορές. Παράλληλα, το έργο προωθεί την ανάπτυξη επιχειρηματικών δεξιοτήτων και τη συνεργασία με σύγχρονα brands, με στόχο την εναρμόνιση της παραδοσιακής τέχνης με τις σύγχρονες τάσεις του design και της βιώσιμης μόδας.
Στο πλαίσιο αυτό, στις 21 Ιουνίου 2025, πραγματοποιήθηκε στο Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση εκπαιδευτική ημερίδα με τίτλο «Η υφαντική ως εργαλείο ανάπτυξης – επιχειρηματικές δεξιότητες, σύγχρονο design», με τη συμμετοχή άνω των 80 υφαντών και υφαντριών από όλη τη χώρα. Η δράση, με την υποστήριξη της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού, υπογράμμισε τη σημασία της σύνδεσης της παράδοσης με τις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας, όπως η κυκλική οικονομία και η βιώσιμη παραγωγή. Κατά τη διάρκεια της ημερίδας, παρουσιάστηκαν συλλογές του BH με παραδοσιακά και σύγχρονα υφαντά, ενώ το κοινό συμμετείχε ενεργά σε διαδραστικά δρώμενα, όπως η δημιουργία συλλογικού υφαντού – μια συμβολική πράξη συνέχειας και κοινωνικής συνοχής. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και στην εκπαίδευση των νέων, μέσω του προγράμματος BH Kids, που εισάγει τα παιδιά στον κόσμο της υφαντικής με δημιουργικές δράσεις εμπνευσμένες από την πολιτιστική κληρονομιά.
Η πρώνη πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, κα Άντζελα Γκερέκου, υπογράμμισε στον χαιρετισμό της τη σημασία της χειροτεχνίας ως πολιτιστικής «ύφανσης» της ταυτότητας κάθε τόπου, καθώς και την ανάγκη αξιοποίησης της υφαντικής ως μέσου για ένα βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο. Αυτή η θεώρηση συνδέεται με τη στρατηγική για την προώθηση ενός δημιουργικού και βιώσιμου τουρισμού, όπου ο επισκέπτης αναζητά αυθεντικές εμπειρίες, συνδεδεμένες με την τοπική κουλτούρα.
Η δημοσιογράφος και ιδρύτρια του BH, κα Κατερίνα Φρέντζου, αναφέρθηκε στην πρόκληση της καταγραφής των υφαντών και την ανάγκη να αποκτήσουν μια φωνή στον παγκόσμιο ψηφιακό χάρτη. Όπως τόνισε, η προσπάθεια ενδυνάμωσης των δημιουργών μέσα από την καλλιέργεια επιχειρηματικών δεξιοτήτων και τη σύνδεση με σύγχρονες αγορές συνεχίζεται με επόμενο σταθμό τη Δυτική Μακεδονία.
Το έργο The Weavers of Greece καταδεικνύει ότι οι παραδοσιακές τέχνες, όταν συνδυάζονται με την καινοτομία, την επιχειρηματικότητα και τον τουρισμό, μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στη βιώσιμη ανάπτυξη της υπαίθρου. Η ελληνική περιφέρεια διαθέτει όλα τα απαραίτητα στοιχεία: πολιτιστική ταυτότητα, ιστορία, φυσικούς πόρους και ανθρώπινο δυναμικό. Η στήριξη πολιτικών που ενισχύουν τη διασύνδεση των παραδοσιακών δεξιοτήτων με τις σύγχρονες ανάγκες, καθώς και η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς ως πυλώνα του τουρισμού, μπορούν να οδηγήσουν σε μια νέα πορεία αναζωογόνησης των τοπικών κοινοτήτων.
Η Γιώτα Μοσχοπουλίδου είναι πτυχιούχος Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων και Απόφοιτη Μεταπτυχιακού ΔΠΜΣ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επιστημονική κατεύθυνση “Τουρισμός και Περιφερειακή Ανάπτυξη”.Δραστηριοποιείται ως Επιστημονική Σύμβουλος Τουριστικής Ανάπτυξης, με πολυετή εμπειρία στο φάσμα του τουριστικού γίγνεσθαι και εξειδίκευση στο Τουριστικό Μάρκετινγκ και την Περιφερειακή Ανάπτυξη.Ως επιστημονική συντάκτρια του TravelDailyNews αρθρογραφεί πάνω σε θέματα Ανάπτυξης/Βιωσιμότητας/Καινοτομίας- Τεχνολογίας/Εναλλακτικών Μορφών και Πολιτισμού. Είναι υπεύθυνη για τις βιβλιοπαρουσιάσεις του επιστημονικού κλάδου του τουρισμού.
Source: traveldailynews.gr
