Το ΕΚΒΥ μελέτησε τις επιπτώσεις της πλημμύρας στη λίμνη Κάρλα, τονίζοντας την ανάγκη συνεχούς παρακολούθησης, αποκατάστασης οικοσυστημάτων και χρήσης τεχνολογιών για διαχείριση υδάτων.
Το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας (ΜΓΦΙ), σύμφωνα με τον Νόμο 5106/2024 που καθιερώνει το Μουσείο ως Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, ολοκλήρωσε τη μελέτη για τις επιπτώσεις της πλημμύρας του Σεπτεμβρίου 2023 στη λίμνη Κάρλα. Η πλημμύρα, που προκλήθηκε από την καταιγίδα “Daniel”, προκάλεσε δραστικές αλλαγές στη στάθμη και στην ποιότητα του νερού της λίμνης, με αποτέλεσμα να τεθεί σε εφαρμογή ένα εκτενές πρόγραμμα παρακολούθησης και αξιολόγησης της οικολογικής κατάστασης της περιοχής.
Η λίμνη Κάρλα, μία από τις σημαντικότερες υγροτοπικές περιοχές της χώρας, έχει υποστεί σοβαρές οικολογικές και περιβαλλοντικές αλλαγές τα τελευταία 60 χρόνια, κυρίως λόγω της αποστράγγισης για γεωργικούς σκοπούς και των πιέσεων από τη ρύπανση. Παρά τις προσπάθειες αποκατάστασης από τη δεκαετία του 1980, η λίμνη παρέμεινε σε ελλιπή οικολογική κατάσταση. Η πρόσφατη πλημμύρα, με αύξηση της στάθμης του νερού κατά 2,6 μέτρα, επέκτεινε την περιοχή της λίμνης πέρα από τα όριά της, εισάγοντας ρύπους, θρεπτικά συστατικά και ιζήματα που επηρέασαν την ποιότητα του νερού.
Η μελέτη περιλάμβανε τη συλλογή δειγμάτων νερού και τη χρήση δορυφορικών εικόνων από το πρόγραμμα Sentinel-2 για την εκτίμηση των επιπτώσεων της πλημμύρας στην ποιότητα του νερού της λίμνης Κάρλας. Οι παραμετρικές μετρήσεις αφορούσαν βασικούς δείκτες, όπως η χλωροφύλλη-α (Chl-a), που υποδεικνύει την ποσότητα φυτοπλαγκτού, και τα συνολικά αιωρούμενα στερεά (TSS). Η παρακολούθηση πραγματοποιήθηκε σε τρεις χρονικές φάσεις: πριν την πλημμύρα, άμεσα μετά την πλημμύρα και έναν χρόνο μετά την πλημμύρα.
Τα πρώτα αποτελέσματα έδειξαν ότι η πλημμύρα προκάλεσε σημαντικές μεταβολές στη δυναμική των θρεπτικών συστατικών της λίμνης. Συγκεκριμένα, οι συγκεντρώσεις χλωροφύλλης-α και των αιωρούμενων στερεών παρουσίασαν προσωρινές αυξήσεις, ενώ παρατηρήθηκε και αύξηση των συγκεντρώσεων αμμωνίου λόγω των οργανικών φορτίων από τα πλημμυρικά νερά. Οι δορυφορικές εικόνες και οι δείκτες απομακρυσμένης ανίχνευσης, όπως ο NDCI για την εκτίμηση της χλωροφύλλης-α και ο NDWI για τα TSS, αποδείχθηκαν πολύ χρήσιμοι για την παρακολούθηση των αλλαγών στην ποιότητα του νερού. Η αξιολόγηση των δεδομένων υποδεικνύει ότι, παρά τις προσωρινές επιπτώσεις, το οικοσύστημα της λίμνης Κάρλας έχει την ικανότητα να ανακάμψει και να διατηρήσει την προηγούμενη οικολογική του κατάσταση. Ωστόσο, δεν παρατηρήθηκε σημαντική βελτίωση που να οδηγεί στην επίτευξη της καλής οικολογικής κατάστασης, όπως προβλέπεται από την Οδηγία Πλαίσιο για τα Ύδατα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επομένως, η ανάγκη για συνεχιζόμενη παρακολούθηση παραμένει επιτακτική, προκειμένου να εκτιμηθούν οι μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της πλημμύρας στην ποιότητα του νερού και την οικολογία της λίμνης.
Η μελέτη αναδεικνύει τη σημασία της συνεχούς παρακολούθησης της λίμνης Κάρλας μέσω συνδυασμένων τεχνολογιών απομακρυσμένης ανίχνευσης και επίγειων μετρήσεων για τη διαχείριση των υδάτων και την παρακολούθηση των παραμέτρων ποιότητας του νερού. Η αξιοποίηση δορυφορικών δεδομένων, ιδίως των εικόνων από το πρόγραμμα Sentinel-2, αποδείχθηκε ιδιαίτερα χρήσιμη στην παρακολούθηση των υδάτινων σωμάτων, αν και η έρευνα εντόπισε σημαντικές προκλήσεις, όπως η νεφοκάλυψη και οι καθυστερήσεις στην απόκτηση των δεδομένων. Για τη βελτίωση της παρακολούθησης στο μέλλον, προτείνονται καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η χρήση drones και ραντάρ, οι οποίες αναμένονται να υπερνικήσουν τα υφιστάμενα προβλήματα και να ενισχύσουν την ακρίβεια των μετρήσεων. Η μελέτη επισημαίνει τη σημασία της απομακρυσμένης παρακολούθησης και της συνεχούς επιστημονικής έρευνας για την πλήρη κατανόηση των επιπτώσεων των πλημμυρών στο περιβάλλον, καθώς και για την προστασία και αποκατάσταση των οικοσυστημάτων της περιοχής.
Επιπλέον, τονίζεται η ανάγκη για περαιτέρω ερευνών σχετικά με την ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων σε ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία αναμένεται να αυξάνονται λόγω της κλιματικής αλλαγής. Η συγκεκριμένη έρευνα εντάσσεται στο πλαίσιο της διερευνητικής παρακολούθησης της λίμνης Κάρλας, η οποία εποπτεύεται από τη Διεύθυνση Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και πραγματοποιείται μέσω του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης Υδάτων Λιμνών, με στόχο την ενίσχυση της κατανόησης και της αποτελεσματικής διαχείρισης των υδάτων στην περιοχή.
Η Γιώτα Μοσχοπουλίδου είναι πτυχιούχος Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων και Απόφοιτη Μεταπτυχιακού ΔΠΜΣ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επιστημονική κατεύθυνση “Τουρισμός και Περιφερειακή Ανάπτυξη”.Δραστηριοποιείται ως Επιστημονική Σύμβουλος Τουριστικής Ανάπτυξης, με πολυετή εμπειρία στο φάσμα του τουριστικού γίγνεσθαι και εξειδίκευση στο Τουριστικό Μάρκετινγκ και την Περιφερειακή Ανάπτυξη.Ως επιστημονική συντάκτρια του TravelDailyNews αρθρογραφεί πάνω σε θέματα Ανάπτυξης/Βιωσιμότητας/Καινοτομίας- Τεχνολογίας/Εναλλακτικών Μορφών και Πολιτισμού. Είναι υπεύθυνη για τις βιβλιοπαρουσιάσεις του επιστημονικού κλάδου του τουρισμού.
Source: traveldailynews.gr
