Ο περιορισμός των επισκεπτών, η απόρριψη εσόδων από κρουαζιερόπλοια, ακόμη και η απαγόρευση των θορυβωδών βαλιτσών με ροδάκια είναι η εικόνα που συναντάται συχνά, σχεδόν καθημερινά, στο Ντουμπρόβνικ, με αποτέλεσμα ο δήμαρχος, Μάτο Φρανκόβιτς, να προχωρά σε ριζοσπαστικές κινήσεις για να μετατρέψει μία από τις πλέον επιβαρυμένες από τον υπερτουρισμό πόλεις της Ευρώπης ξανά σε κατοικήσιμο τόπο για τους ντόπιους -αλλά ταυτόχρονα- και σε βιώσιμο προορισμό για τους ταξιδιώτες.Το Ντουμπρόβνικ, γνωστό ως το «Μαργαριτάρι της Αδριατικής» και διάσημο ως το «King’s Landing» της σειράς Game of Thrones, βιώνει τις συνέπειες της τεράστιας δημοτικότητάς του. Με τους επισκέπτες να υπερβαίνουν τους ντόπιους σε αναλογία 27 προς 1, η πόλη έλαβε το 2016 προειδοποίηση από την UNESCO ότι κινδυνεύει να αποχαρακτηριστεί, εάν δεν διαχειριστεί καλύτερα τη ροή των τουριστών.«Ο μαζικός τουρισμός δεν είναι μια win-win κατάσταση για το Ντουμπρόβνικ», δηλώνει ο δήμαρχος. «Στην αρχή νιώθεις ότι κερδίζεις, αλλά στο τέλος χάνεις την ποιότητα υπηρεσιών και την ποιότητα ζωής. Είναι απλά ένα χαμένο παιχνίδι. Γι’ αυτό ανατρέψαμε τα πάντα».Ασπίδα στον υπερτουρισμό από το Ντουμπρόβνικ: Μόνο με προκράτηση επίσκεψη στα τείχη από το 2026Σκληρά όρια και στοχευμένες παρεμβάσειςΕνώ άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως η Βενετία, η Βαρκελώνη και το Άμστερνταμ, έχουν λάβει μέτρα ελέγχου (φόροι, πλαφόν σε ξενοδοχεία/Airbnbs), το Ντουμπρόβνικ πήγε ένα βήμα παραπέρα: έθεσε σκληρό ανώτατο όριο στον αριθμό των ανθρώπων που επιτρέπεται να βρίσκονται ταυτόχρονα εντός των τειχών.Από την ανάληψη των καθηκόντων του το 2017, ο Φρανκόβιτς έχει εφαρμόσει σειρά πρωτοβουλιών:
- Περιορισμός κρουαζιερόπλοιων: Μείωση των κρουαζιερόπλοιων σε δύο ημερησίως (από οκτώ στην κορύφωση) και υποχρεωτική παραμονή τουλάχιστον οκτώ ωρών, ώστε οι επιβάτες να ξοδεύουν περισσότερα χρήματα τοπικά.
- Μηχανισμός ελέγχου: Εγκατάσταση καμερών CCTV και χρήση του Dubrovnik Pass για τη συλλογή δεδομένων και τη διαχείριση της ροής.
- Πλαφόν: Καθορισμός του μέγιστου αριθμού επισκεπτών σε 11.200 εντός των τειχών.
Η επόμενη μέρα – Επιστροφή των ντόπιωνΓια το 2025, η πόλη σχεδιάζει περαιτέρω αλλαγές, όπως η υποχρεωτική κράτηση χρονοθυρίδων για την είσοδο στα τείχη και τα μουσεία. Η πιο ανορθόδοξη κίνηση είναι η επικείμενη εφαρμογή υπηρεσίας παράδοσης αποσκευών με χαμηλό κόστος, με σκοπό να σταματήσει ο ανεπιθύμητος θόρυβος από τις βαλίτσες με ροδάκια στα πλακόστρωτα.Παράλληλα, η πόλη εφαρμόζει μια στρατηγική κατοίκησης: αγοράζει κτήρια στην Παλιά Πόλη και τα ενοικιάζει σε νεαρές οικογένειες σε χαμηλές τιμές, ενώ άνοιξε σχολείο σε πρώην παλάτι. Αυτό, σε συνδυασμό με τη φορολόγηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων (Airbnb), στοχεύει στην αναστροφή της «Disneyfication» και την επιστροφή της ζωής σε μια πόλη που είχε αδειάσει.
«Στρατηγικά, βήμα προς βήμα θα κερδίσουμε όλο και περισσότερα σπίτια εντός των τειχών. Αυτός είναι ο κύριος τρόπος να φέρουμε τους ανθρώπους πίσω στην Παλιά Πόλη», τονίζει ο Φρανκόβιτς.Tο «μαργαριτάρι της Αδριατικής» και το «στοίχημα» για βιώσιμο τουρισμόΔιχασμένες αντιδράσεις: Κέρδος εναντίον ποιότητας ζωήςΠαρόλο που πολλοί, όπως ο ιδιοκτήτης τουριστικής εταιρείας Μάρκο Μίλος, βλέπουν βελτίωση σε σχέση με τα χρόνια 2017-2018, δεν είναι όλοι θετικοί. Ο Μαρκ βαν Μπλόεμεν, ένας ντόπιος που νοικιάζει διαμερίσματα, πιστεύει ότι τα μέτρα δεν επαρκούν. «Η Παλιά Πόλη είναι ένα ΑΤΜ. Μετατρέπεται σε θεματικό πάρκο, και οι άνθρωποι που προσπαθούν να ζήσουν εδώ νιώθουν ότι είναι εμπόδιο», αναφέρει.Παρά τις αντιδράσεις, η κίνηση του Ντουμπρόβνικ να απορρίψει τα τουριστικά έσοδα για χάρη των πολιτών του αποτελεί παγκόσμιο σημείο αναφοράς στη μάχη κατά του μαζικού τουρισμού.«Βλέπω την πόλη του Ντουμπρόβνικ σε τρία χρόνια με ευτυχισμένους πολίτες, καλούς τουριστικούς αριθμούς και ως μια ζωντανή πόλη», καταλήγει ο Φρανκόβιτς.*Με πληροφορίες από BBC
Source: newsbomb.gr