Η ρύπανση από αποτσίγαρα στις ελληνικές παραλίες βρίσκεται στο επίκεντρο της νέας καμπάνιας του WWF Ελλάς με τίτλο “Κάπου Γόπα!¨”, η οποία ευαισθητοποιεί πολίτες και φορείς.

Στο WWF Ελλάς, φέτος το καλοκαίρι λέμε “Κάπου Γόπα!”, γιατί κυρίαρχη θέση ανάμεσα σε όλα τα πλαστικά απορρίμματα που συναντάμε στις παραλίες είναι τα αποτσίγαρα. Γιατί η γόπα είναι πλαστικό. Και με τη νέα καμπάνια επικοινωνίας, η οποία υλοποιείται με την υποστήριξη του Ιδρύματος Αθηνάς Ι. Μαρτίνου, σκοπός είναι η ενημέρωση και η κινητοποίηση των πολιτών ώστε να αναλάβουν δράση κατά της πλαστικής ρύπανσης των ακτών και των θαλασσών.

• Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του WWF Ελλάς, κάθε χρόνο πάνω από 11.500 τόνοι πλαστικών απορριμμάτων καταλήγουν στις ελληνικές θάλασσες. Από αυτά, τα αποτσίγαρα αποτελούν διαχρονικά το πλαστικό εκείνο απόρριμμα που συναντάται συχνότερα και σε μεγαλύτερες ποσότητες στις ελληνικές παραλίες. Ακολουθούν τα μικροπλαστικά, τα πλαστικά καπάκια, τα καλαμάκι και τα κομμάτια φελιζόλ.
• Σύμφωνα με τα δεδομένα που προκύπτουν από το πρόγραμμα παρακολούθησης παράκτιας ρύπανσης του WWF Ελλάς “Υιοθέτησε μια παραλία“, η μέση τιμή των αποτσίγαρων σε ένα δείγμα παραλίας 100μ και μια τυχαία καταγραφή απορριμμάτων, ανέρχεται στα 50 τεμάχια. Ενδεικτικά, όπως αναφέρεται στην έκθεση του συγκεκριμένου προγράμματος, σε μια από τις καταγραφές του προγράμματος στην παραλία του Αλίμου έχουν περισυλλεγεί 1.129 αποτσίγαρα σε 100μ παραλίας (φθινόπωρο του 2021).
• Αντίστοιχα και σε παγκόσμιο επίπεδο απορρίπτονται 4,5 τρισ. “γόπες” τον χρόνο, ενώ τα αποτσίγαρα αποτελούν περίπου το 40% των συνολικών απορριμμάτων που ανασύρονται σε δράσεις χερσαίου και παράκτιου καθαρισμού.
• Οι θαλάσσιοι οργανισμοί, όπως τα ψάρια, τα μαλάκια και τα μικρά καρκινοειδή, είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στις τοξίνες που απελευθερώνονται από τα αποτσίγαρα. Η διάσπαση των αποτσίγαρων απελευθερώνει μικροΐνες που όχι μόνο επηρεάζουν τη θαλάσσια ζωή, αλλά απειλούν και την ανθρώπινη υγεία μέσω της κατανάλωσης μολυσμένων θαλασσινών. Οι τοξικές χημικές ουσίες που εκλύονται από τα αποτσίγαρα μπορούν να συσσωρευτούν στα ψάρια και τα οστρακοειδή, φτάνοντας τελικά μέσω της τροφικής αλυσίδας στο πιάτο μας. Μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε διάφορες περιοχές, όπως ο Περσικός Κόλπος και οι κινεζικές ακτές, έχουν αναφέρει σημαντικά επίπεδα μόλυνσης από βαρέα μέταλλα στην τοπική θαλάσσια ζωή που συνδέονται με τη ρύπανση από αποτσίγαρα.
• Το νομοθετικό πλαίσιο για τα αποτσίγαρα και την ευθύνη των παραγωγών προϊόντων καπνού έχει γίνει αρκετά αυστηρό σε διεθνές και εθνικό επίπεδο λόγω των σοβαρών επιπτώσεων των προϊόντων καπνού στο φυσικό περιβάλλον. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Σύμβαση Πλαίσιο για τον Έλεγχο του Καπνίσματος του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (WHO) που υιοθετήθηκε από πολλές χώρες, επιδιώκει τη μείωση των αρνητικών συνεπειών του καπνίσματος, τόσο για την υγεία όσο και για το περιβάλλον.
• Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υιοθετήσει την Οδηγία 2019/904, που στοχεύει στη μείωση των πλαστικών αποβλήτων, και συγκεκριμένα περιλαμβάνει τα αποτσίγαρα με πλαστικά φίλτρα ως σημαντική πηγή ρύπανσης. Η οδηγία αυτή απαιτεί από τα κράτη-μέλη να εφαρμόσουν μέτρα που μειώνουν την ποσότητα αποτσίγαρων στο περιβάλλον, ενώ οι παραγωγοί έχουν την υποχρέωση να χρηματοδοτούν τα συστήματα διαχείρισης αποβλήτων.
• Ειδικότερα, στην Ελλάδα ο Νόμος 4736/2020 εισάγει το πρόγραμμα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για συγκεκριμένα προϊόντα, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και τα προϊόντα καπνού με φίλτρο. Στόχος του είναι η μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που προκύπτουν από τα απόβλητα αυτών των προϊόντων, ιδίως όταν απορρίπτονται απευθείας στο περιβάλλον.
• Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν έχουν ακόμη ληφθεί ουσιαστικά μέτρα για την υλοποίηση αυτού του πλαισίου. Οι παραγωγοί δεν έχουν δημιουργήσει πανελλαδικά συστήματα συλλογής και εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΣΕΔ), και η ανακύκλωση των αποτσίγαρων παραμένει ανεπαρκής. Το αποτέλεσμα είναι η συνέχιση της ανεξέλεγκτης απόρριψης αποτσίγαρων στο περιβάλλον, χωρίς να έχει γίνει εφαρμογή του νόμου και των μέτρων που προβλέπει.

“Λέμε “ΚΑΠΟΥ ΓΟΠΑ!”, λοιπόν, γιατί τα αποτσίγαρα αποτελούν πλαστικά μιας χρήσης ιδιαίτερα τοξικά που δεν ανακυκλώνονται και πρέπει να απορρίπτονται στους κάδους απορριμμάτων, και όχι στο φυσικό περιβάλλον”, αναφέρει το WWF.
“Λέμε “ΚΑΠΟΥ ΓΟΠΑ!” γιατί τα αποτσίγαρα αυτά χρειάζονται έως και 14 χρόνια για να διασπαστούν στο φυσικό περιβάλλον. Ειδικά στην Ελλάδα, ανά 100 μέτρα παραλίας εντοπίζονται τουλάχιστον 50 αποτσίγαρα, κάτι που τα καθιστά σταθερά το πιο συχνό είδος πλαστικού απορρίμματος”.
Με τη νέα καμπάνια, το Διεθνές Ταμείο για τη Φύση καλεί πολίτες, αλλά και δημόσιους φορείς, επιχειρήσεις εστίασης, ξενοδοχεία και πανεπιστήμια απ’ όλη τη χώρα να γίνουν σύμμαχοι μας στη μάχη κατά της ρύπανσης του φυσικού περιβάλλοντος από τα αποτσίγαρα.
Η καμπάνια που έχει σαν κεντρικό δημιουργικό όχημα ένα video που κάνει το «ΚΑΠΟΥ ΓΟΠΑ!» σύνθημα, θα “ξεδιπλωθεί” το επόμενο διάστημα με διαφορετικές εφαρμογές σε online και offline κανάλια.
Η καμπάνια σχεδιάστηκε εξ’ ολοκλήρου από τη Meteorites Creative Space ενώ την παραγωγή του video ανέλαβε η Filmiki, σε σκηνοθεσία του Νάσου Γκατζούλη.

.
Source: traveldailynews.gr