Ο αθλητικός τουρισμός προσελκύει ταξιδιώτες παγκοσμίως, ενώ η βιωσιμότητα και η προσβασιμότητα είναι καθοριστικές προκλήσεις για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξή του.

Ο αθλητικός τουρισμός αναδεικνύεται τα τελευταία χρόνια ως ένας από τους πιο ταχέως αναπτυσσόμενους τομείς της τουριστικής βιομηχανίας, προσελκύοντας εκατομμύρια ταξιδιώτες που επιθυμούν να συνδυάσουν την αγάπη τους για τον αθλητισμό με την εξερεύνηση νέων προορισμών. Ωστόσο, αυτή η άνθιση φέρνει μαζί της και σημαντικές προκλήσεις, κυρίως όσον αφορά τη βιωσιμότητα, απαιτώντας μια στρατηγική προσέγγιση και προσεκτική διαχείριση.
Η κατανόηση των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αθλητικού τουρισμού είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη βιώσιμων πρακτικών που θα εξασφαλίσουν τα οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες και τα οικοσυστήματα. Αν και ο αθλητικός τουρισμός μπορεί να προσφέρει σημαντική οικονομική ενίσχυση σε περιοχές που φιλοξενούν μεγάλες αθλητικές εκδηλώσεις, η ανεξέλεγκτη ανάπτυξή του μπορεί να προκαλέσει υπερφόρτωση υποδομών, περιβαλλοντική επιβάρυνση και κοινωνικές ανισότητες.
Για να αντιμετωπιστούν αυτές οι προκλήσεις, απαιτείται μια ολοκληρωμένη στρατηγική που να συνδυάζει την ανάπτυξη του τουρισμού με την προστασία του περιβάλλοντος και την ενίσχυση των τοπικών κοινοτήτων. Μία τέτοια στρατηγική περιλαμβάνει την προώθηση βιώσιμων αθλητικών εκδηλώσεων που σέβονται το φυσικό περιβάλλον και ενσωματώνουν τους κατοίκους στις διαδικασίες διοργάνωσης. Η ενεργός συμμετοχή των τοπικών πληθυσμών μπορεί να ενισχύσει τη σύνδεση του αθλητισμού με τον τουρισμό και να δημιουργήσει μια αμοιβαία επωφελή σχέση που συμβάλλει στη συνολική ανάπτυξη.
Η τμηματοποίηση της αγοράς, με τη διάκριση ανάμεσα σε «σκληρούς» και «μαλακούς» τουρίστες, μπορεί να αποτελέσει έναν πολύτιμο οδηγό για την ανάπτυξη στοχευμένων στρατηγικών μάρκετινγκ. Οι «σκληροί» τουρίστες, που αναζητούν αθλητικές προκλήσεις και έντονες δραστηριότητες, καθώς και οι «μαλακοί» τουρίστες, που ενδιαφέρονται για πιο ήπιες εμπειρίες, αποτελούν δύο διαφορετικές ομάδες με ιδιαίτερες ανάγκες και προτιμήσεις. Η διάκριση αυτή επιτρέπει στους φορείς του τουρισμού να δημιουργήσουν εξατομικευμένες εμπειρίες που θα προσελκύσουν τόσο το πιο ενεργό όσο και το πιο χαλαρό κοινό.
Η αυξανόμενη ζήτηση για βιώσιμες μορφές τουρισμού αποτελεί παράλληλα και ευκαιρία για τη δημιουργία αθλητικών εκδηλώσεων που σέβονται το περιβάλλον και τη φυσική κληρονομιά των προορισμών. Η υιοθέτηση οικολογικών πρακτικών, όπως η μείωση των αποβλήτων, η ενίσχυση των βιώσιμων μετακινήσεων και η χρήση τοπικών πόρων, μπορεί να βοηθήσει στην ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων του αθλητικού τουρισμού, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει τη φήμη του προορισμού ως βιώσιμου και υπεύθυνου. Με τη σωστή προσέγγιση, μπορεί να γίνει ένας ισχυρός μοχλός ανάπτυξης, που συνδυάζει την αγάπη για τον αθλητισμό με την ανάγκη για προστασία του περιβάλλοντος και την ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών.

Ο τουρισμός μέσω του αθλητισμού μπορεί να συμβάλει στην αειφόρο ανάπτυξη, ενισχύοντας την οικονομία, την υγεία, την περιβαλλοντική συνείδηση και την κοινωνική συνοχή. Οι δραστηριότητες αθλητικού τουρισμού δημιουργούν θέσεις εργασίας, αυξάνουν τα φορολογικά έσοδα και ενισχύουν τις τοπικές επιχειρήσεις, ενώ οι αθλητές τουρίστες δαπανούν περισσότερα χρήματα από τους παραδοσιακούς τουρίστες, κάτι που έχει θετικό αντίκτυπο στην τοπική οικονομία. Παράλληλα, προωθούν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, ενώ η σύνδεση με τη φύση μέσω δραστηριοτήτων όπως η πεζοπορία και η ποδηλασία ενισχύει την ευαισθητοποίηση για την προστασία του περιβάλλοντος. Ο τουρισμός αυτός ενώνει ανθρώπους από διαφορετικούς πολιτισμούς, προάγοντας τη φιλία και τη συνεργασία.
Για να ενισχυθεί ο τουρισμός μέσω του αθλητισμού, οι τοπικοί φορείς πρέπει να αναπτύξουν ξεκάθαρα και μοναδικά τουριστικά προϊόντα, προσαρμοσμένα στις ανάγκες διαφορετικών ομάδων, όπως οι οικογένειες ή τα άτομα με αναπηρίες. Η συνεργασία μεταξύ των επιχειρηματιών και των τοπικών αρχών είναι επίσης απαραίτητη για την ανάπτυξη αειφόρων τουριστικών προϊόντων που προβάλλουν τα φυσικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά της περιοχής. Επιπλέον, η επικοινωνία των περιβαλλοντικών και κοινωνικών οφελών του αθλητικού τουρισμού είναι κρίσιμη για την προώθηση βιώσιμων πρακτικών και την ενίσχυση της θετικής εμπειρίας των επισκεπτών.
Η συνάντηση των εταίρων του έργου DEPART Interreg Europe, που διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Lapland University of Applied Sciences στο Ροβανιέμι, ανέδειξε την αναγκαιότητα και τις προοπτικές του βιώσιμου αθλητικού τουρισμού στην Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια της διήμερης συνάντησης, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να εξετάσουν διάφορες πτυχές του θέματος, εστιάζοντας κυρίως στην προσβασιμότητα και τη βιωσιμότητα. Ο κος Κώστας Αλεξανδρής, Κοσμήτορας του ΤΕΦΑΑ ΑΠΘ και Επιστημονικός Συντονιστής του έργου, παρουσίασε την πρόοδο του έργου στη διάρκεια των πέντε μηνών από την εναρκτήρια συνάντηση στην Θεσσαλονίκη και των στόχων για το επόμενο διάστημα, επισημαίνοντας τη σημασία της συνεργασίας ανάμεσα στις συμμετέχουσες χώρες όπως η Φινλανδία, το Βέλγιο, η Λιθουανία, η Ρουμανία, η Σερβία και την ανταλλαγή καλών πρακτικών.
Κατά την πρώτη ημέρα της συνάντησης, κάθε χώρα παρουσίασε τις πρωτοβουλίες της με έμφαση στη βιωσιμότητα του αθλητικού τουρισμού. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στη βιωσιμότητα των ποδηλατικών διαδρομών, με τον Heikki Stöckell, σχεδιαστή ποδηλατικών διαδρομών από την εταιρεία Allegra, να αναλύει τις αρχές που διέπουν την κατασκευή και τη συντήρησή τους. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε μια ξενάγηση στις βιώσιμες ποδηλατικές διαδρομές, αποκτώντας πρακτική εμπειρία και έμπνευση για την εφαρμογή ανάλογων πρωτοβουλιών στις χώρες τους.
Η δεύτερη ημέρα περιλάμβανε σεμινάριο με θέμα την προσβασιμότητα στον αθλητικό τουρισμό. Η Δρ. Ελένη Ανωυρκάτη, Υπεύθυνη Ανάπτυξης του έργου DEPART, ανέλυσε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας και τόνισε τη σημασία της συμπερίληψης και της προσβασιμότητας για όλους. Η Tea Tuohioja, ειδική σε θέματα προσβασιμότητας, παρουσίασε πώς οι επενδύσεις σε προσβάσιμες υποδομές μπορούν να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των τουριστικών επιχειρήσεων, ενώ ο Jarno Saapunki από την Φινλανδική Παραολυμπιακή Επιτροπή αναφέρθηκε στην ενσωμάτωσή των αθλητών Para στο τουριστικό προϊόν της Λαπωνίας.
Οι συμμετέχοντες επισκέφθηκαν το Santasport Olympic Training Center και το Κέντρο Σκι Ounasvaara, όπου ενημερώθηκαν για τις προσβάσιμες και βιώσιμες εγκαταστάσεις. Οι επισκέψεις αυτές επέτρεψαν στους συμμετέχοντες να δουν από κοντά τις πρακτικές που εφαρμόζονται και να συζητήσουν τη δυνατότητα αναπαραγωγής τους σε άλλες χώρες.
Η ελληνική αποστολή περιλάμβανε τον Κοσμήτορα του ΤΕΦΑΑ ΑΠΘ και Επιστημονικό Συντονιστή του έργου, Καθηγητή Κώστα Αλεξανδρή, την Υπεύθυνη Ανάπτυξης του έργου DEPART, Δρ. Ελένη Ανωυρκάτη, την Επίκουρη Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΑΠΘ, Αφροδίτη Λόλα, την κα. Ερμιόνη Μπαχτσέ (Tero Ltd), καθώς και τον δημοσιογράφο κ. Δημήτρη Κανελάκη από το Δήμο Λαγκαδά, ο οποίος συμμετείχε ως stakeholder του έργου. Η συμμετοχή τους αναγνώστηκε ως ένα βήμα προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης στρατηγικών που θα προωθήσουν τον βιώσιμο αθλητικό τουρισμό και την προσβασιμότητα στην Ελλάδα. Συνολικά, η συνάντηση ανέδειξε τη σημασία της συνεργασίας και της ανταλλαγής γνώσεων, προκειμένου να προαχθεί ο βιώσιμος και προσβάσιμος αθλητικός τουρισμός στην Ευρώπη, παρέχοντας ευκαιρίες σε όλους τους ενδιαφερόμενους.

Η Γιώτα Μοσχοπουλίδου είναι πτυχιούχος Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων και Απόφοιτη Μεταπτυχιακού ΔΠΜΣ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επιστημονική κατεύθυνση “Τουρισμός και Περιφερειακή Ανάπτυξη”.Δραστηριοποιείται ως Επιστημονική Σύμβουλος Τουριστικής Ανάπτυξης, με πολυετή εμπειρία στο φάσμα του τουριστικού γίγνεσθαι και εξειδίκευση στο Τουριστικό Μάρκετινγκ και την Περιφερειακή Ανάπτυξη.Ως επιστημονική συντάκτρια του TravelDailyNews αρθρογραφεί πάνω σε θέματα Ανάπτυξης/Βιωσιμότητας/Καινοτομίας- Τεχνολογίας/Εναλλακτικών Μορφών και Πολιτισμού. Είναι υπεύθυνη για τις βιβλιοπαρουσιάσεις του επιστημονικού κλάδου του τουρισμού.
Source: traveldailynews.gr