Η ACI Europe επισημαίνει ότι η αεροπορική συνδεσιμότητα παραμένει μειωμένη, παρά την πλήρη ανάκαμψη της επιβατικής ζήτησης.

Η ACI Europe δημοσίευσε την Έκθεση Συνδεσιμότητας της Αεροπορικής Βιομηχανίας για το 2025: το οριστικό βαρόμετρο της αεροπορικής συνδεσιμότητας στην Ευρώπη. Η έκθεση, η οποία δημοσιεύθηκε πριν από το 35ο Ετήσιο Συνέδριο και τη Γενική Συνέλευση της ACI Europe, βασίζεται στους δείκτες συνδεσιμότητας που αναπτύχθηκαν από την SEO Amsterdam Economics.
Η έκθεση της ACI Europe για το 2025 αποκαλύπτει ότι, παρά την αύξηση κατά +7% το 2025 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, η αεροπορική συνδεσιμότητα (άμεση + έμμεση αεροπορική συνδεσιμότητα) στην Ευρώπη παραμένει -9% κάτω από τα προ πανδημίας (2019) επίπεδα. Αυτό έρχεται σε έντονη αντίθεση με τον αριθμό των επιβατών, ο οποίος ανέκαμψε πλήρως το 2024 και συνέχισε να αυξάνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του 2025 — υποδηλώνοντας έτσι ότι οι καταναλωτές και οι κοινότητες έχουν λιγότερες και πιο δαπανηρές επιλογές1.
Η έκθεση καταδεικνύει επίσης με σαφήνεια πώς οι μη υποστηρικτικές πολιτικές, οι διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά και η γεωπολιτική οδηγούν σε αλλαγές στα πρότυπα συνδεσιμότητας, καθώς και σε σημαντικές διακυμάνσεις στην απόδοση τόσο των εθνικών όσο και των μεμονωμένων αεροδρομίων.
Ο Olivier Jankovec, γενικός διευθυντής της ACI Europe, δήλωσε: “Τα στοιχεία που παρουσιάζουμε σήμερα είναι αδιαμφισβήτητα: η Ευρώπη χρειάζεται επειγόντως μια στρατηγική αναπροσαρμογή της πολιτικής της, η οποία θα θέτει την αεροπορική συνδεσιμότητα ως βασικό πυλώνα της ανταγωνιστικότητας, της συνοχής και της στρατηγικής αυτονομίας της. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η αεροπορική συνδεσιμότητα — και μαζί με αυτήν η αεροπορία — δεν αφορά μόνο την ήπια δύναμη. Προσφέρει κρίσιμα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, εξασφαλίζει την παγκόσμια θέση της Ευρώπης και συμβάλλει ακόμη και στην προβολή των δυνατοτήτων σκληρής δύναμης. Ωστόσο, οι μη εναρμονισμένες και ασύνδετες πολιτικές για την αεροπορία — συμπεριλαμβανομένης της τιμωρητικής φορολόγησης — σε συνδυασμό με τις γεωπολιτικές εντάσεις και τις διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά, θέτουν σε κίνδυνο αυτά τα οφέλη”.
Πρόσθεσε: “Με κάθε αύξηση κατά 10 % της άμεσης αεροπορικής συνδεσιμότητας να συνδέεται με αύξηση 0,5 % του κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ, είναι οι ευρωπαίοι πολίτες που τελικά πληρώνουν το τίμημα. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να διασφαλίσουν τη μελλοντική αεροπορική συνδεσιμότητα που είναι αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής και της παγκόσμιας εμβέλειας μας”.
Η αγορά εκτός ΕΕ+ επηρεάστηκε σκληρά από τη γεωπολιτική, ενώ τα εθνικά κενά στην αγορά επιμένουν σε όλο το εύρος.
Η αγορά της ΕΕ+2 (-8% σε σχέση με το 2019) έχει ανακτήσει περισσότερη αεροπορική συνδεσιμότητα από την υπόλοιπη Ευρώπη, με την αγορά εκτός ΕΕ+3 να υπολείπεται του ευρωπαϊκού μέσου όρου με -12%.
Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι τα αεροδρόμια της Ουκρανίας έχουν χάσει όλη την αεροπορική συνδεσιμότητα, ενώ αυτά της Ρωσίας (-43%) και της Λευκορωσίας (-70%) καταγράφουν δραματικές πτώσεις. Το Ισραήλ (-21%) έχει επίσης υποστεί σημαντικές απώλειες λόγω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης στη Γάζα.
Εκτός από τη γεωπολιτική, οι πολιτικές για την αεροπορία και οι διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά της αεροπορίας — ιδίως η σημασία της ζήτησης για αναψυχή και επισκέψεις σε φίλους και συγγενείς (VFR) και η επέκταση των αεροπορικών εταιρειών εξαιρετικά χαμηλού κόστους (LCC) — διαμορφώνουν επίσης την απόδοση των εθνικών αγορών:
Στην αγορά της ΕΕ+, τρεις χώρες ειδικότερα ηγούνται της επέκτασης της αεροπορικής συνδεσιμότητας: Ελλάδα (+35%), Πορτογαλία (+10%), Κύπρος (+8%).
Στο άλλο άκρο του φάσματος, 13 χώρες ανέφεραν διψήφιες απώλειες συνδεσιμότητας, με τις πιο έντονες μειώσεις να σημειώνονται στη Σουηδία (-33%), τη Φινλανδία (-30%), την Τσεχική Δημοκρατία (-22%), την Αυστρία και τη Γερμανία (και οι δύο με -21%) — αντανακλώντας σε μεγάλο βαθμό τον αντίκτυπο της γεωπολιτικής και των εθνικών φόρων αεροπορίας.

• Μεταξύ των μεγαλύτερων αγορών της ΕΕ+, μόνο η Ισπανία, που εξαρτάται από τον τουρισμό, ξεπέρασε τα αποτελέσματα του 2019 κατά +3%. Το Ηνωμένο Βασίλειο (-7%), η Γαλλία (-14%) και η Γερμανία παρέμειναν πολύ πίσω — με την απόδοση της Γαλλίας να επηρεάζεται πιθανώς περαιτέρω από τη σημαντική αύξηση των φόρων αεροπορικών μεταφορών που τέθηκε σε ισχύ φέτος.
• Στην αγορά εκτός ΕΕ+, οι καλύτερες επιδόσεις στην αεροπορική συνδεσιμότητα καταγράφονται στο Ουζμπεκιστάν (+73%), την Αλβανία (+56%), τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (+40%), την Αρμενία και την Τουρκία (και οι δύο με +36%).

Η Κωνσταντινούπολη, το Άμστερνταμ-Σχίπχολ και το Λονδίνο-Χίθροου στην κορυφή της κατάταξης των άμεσων συνδέσεων
Η Κωνσταντινούπολη (+13% από το 2019) παραμένει στην κορυφή της ευρωπαϊκής κατάταξης για την άμεση συνδεσιμότητα, έχοντας ανέβει από την 5η θέση πριν από την πανδημία (2019). Ο τουρκικός κόμβος απολαμβάνει την καλύτερη άμεση συνδεσιμότητα με τη Μέση Ανατολή και τη δεύτερη καλύτερη με την Ασία-Ειρηνικό, ενώ βρίσκεται επίσης σε καλή θέση για άμεση συνδεσιμότητα με την Αφρική και την Ευρώπη.
Το Άμστερνταμ-Σίπχολ (-4%) καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση, κυρίως χάρη στην εξαιρετική συνδεσιμότητά του εντός της Ευρώπης. Αυτό αντανακλά το μικρό μέγεθος της εθνικής αγοράς του και την ανάγκη να εξασφαλιστεί η κρίσιμη μάζα για την τροφοδότηση του δικτύου μακρινών αποστάσεων. Η προγραμματισμένη μείωση της χωρητικότητας του ολλανδικού κόμβου καθιστά απίθανο να διατηρήσει τη θέση του τα επόμενα χρόνια.
Το Λονδίνο-Χίθροου (-2%) κατέλαβε την τρίτη θέση. Εκτός από την απαράμιλλη απευθείας συνδεσιμότητα με τη Βόρεια Αμερική (η οποία είναι σχεδόν διπλάσια από εκείνη του επόμενου ανταγωνιστή του, του Παρισιού-CDG), ο βρετανικός κόμβος είναι επίσης το αεροδρόμιο της Δυτικής Ευρώπης με την υψηλότερη απευθείας συνδεσιμότητα με τη Μέση Ανατολή.
Η Φρανκφούρτη (-11% σε σχέση με το 2019) αντικατέστησε το Παρίσι-CDG (-7% σε σχέση με το 2019) στην τέταρτη θέση φέτος, εν μέρει χάρη στη σημαντική αύξηση των απευθείας συνδέσεων με την Ασία-Ειρηνικό (+17% σε σχέση με το 2024). Ο γαλλικός κόμβος, που βρίσκεται στην πέμπτη θέση συνολικά, ξεχωρίζει για το ποικίλο δίκτυό του, καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση όσον αφορά τις απευθείας συνδέσεις με την Αφρική, τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, καθώς και τη Βόρεια Αμερική.
Μαζί με την Κωνσταντινούπολη, τα ακόλουθα αεροδρόμια έχουν ανακάμψει και/ή έχουν ξεπεράσει τα επίπεδα απευθείας συνδεσιμότητας που είχαν πριν από την πανδημία (2019): Αττάλεια (+29%), Αθήνα (+24%), Κωνσταντινούπολη-Sabiha Gökçen (+14%), Πάλμα ντε Μαγιόρκα (+11%), Δουβλίνο (+8%), Λισαβόνα (+4%), Ρώμη-Fiumicino (+3%) και Βαρκελώνη (+1%).
Αυτό αντικατοπτρίζει για άλλη μια φορά την σημασία της ζήτησης για αναψυχή και VFR, καθώς και την επέκταση των LCC. Ενώ η άμεση συνδεσιμότητα που προσφέρουν οι LCC από τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια έχει αυξηθεί κατά +19% από το 2019, η άμεση συνδεσιμότητα που προσφέρουν οι Full-Service Carriers (FSC) έχει μειωθεί κατά -15%.
Η Κωνσταντινούπολη κατέχει την πρώτη θέση στην παγκόσμια κατάταξη
Η Κωνσταντινούπολη αντικατέστησε τη Φρανκφούρτη ως το κορυφαίο αεροδρόμιο παγκοσμίως για τη συνδεσιμότητα των κόμβων φέτος. Η συνδεσιμότητα των κόμβων της Κωνσταντινούπολης έχει αυξηθεί κατά εντυπωσιακό +59% από το 2019 — αντανακλώντας την εντυπωσιακή επέκταση της αεροπορικής εταιρείας Turkish Airlines, που έχει την έδρα της στον κόμβο, τη γεωγραφική της δύναμη στο σταυροδρόμι της Ευρώπης, της Αφρικής και της Ασίας — σε συνδυασμό με την άφθονη διαθέσιμη χωρητικότητα και την γενικά υποστηρικτική πολιτική της Του
Τον τουρκικό κόμβο ακολουθούν το Ντάλας Φορτ Γουόρθ (-5%) και η Φρανκφούρτη, η οποία έχει δει τη συνδεσιμότητα του κόμβου της να μειώνεται κατά -21% από το 2019.
Συνολικά, η συνδεσιμότητα των κόμβων σε όλη την Ευρώπη παραμένει -12% κάτω από το προ πανδημίας (2019) επίπεδο αναφέρει η έκθεση της ACI Europe και, ως εκ τούτου, συνεχίζει να υπολείπεται σημαντικά σε σχέση με την άμεση συνδεσιμότητα (-5%). Αν και το χάσμα έχει μειωθεί κάπως τα τελευταία 4 χρόνια, αυτό έχει γίνει ένα σταθερό μοτίβο που αντικατοπτρίζει τις διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά των αερομεταφορών — ιδίως τη σχετική συρρίκνωση των FSC και την επέκταση των Ultra-LCC, με την ανάπτυξη περισσότερων διεθνών απευθείας αεροπορικών υπηρεσιών που παρακάμπτουν εντελώς τους μεγαλύτερους κόμβους.
Οκτώ ευρωπαϊκά αεροδρόμια βρίσκονται μεταξύ των 20 κορυφαίων αεροδρομίων παγκοσμίως όσον αφορά τη συνδεσιμότητα των κόμβων — μαζί με 8 από τη Βόρεια Αμερική και 4 από την Ασία-Ειρηνικό και τη Μέση Ανατολή. Εκτός από την Κωνσταντινούπολη, τα μεγαλύτερα κέρδη στη συνδεσιμότητα των κόμβων σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν από την πανδημία (2019) προέρχονται από το Τόκιο Χανέντα (+51 %) και τη Ντόχα (+43 %).
Αντίθετα, η συνδεσιμότητα όλων των μεγάλων κόμβων της Δυτικής Ευρώπης παραμένει κάτω από τα επίπεδα του 2019 — ένα σύμπτωμα όχι μόνο της συρρίκνωσης των αερομεταφορέων της χώρας τους, αλλά και των μη υποστηρικτικών πολιτικών για την αεροπορία, των προκλήσεων ανταγωνιστικότητας και των ασθενέστερων μακροοικονομικών συνθηκών.

Ο Γιώργος είναι υπεύθυνος ύλης, δημιουργός περιεχομένου και social media manager στο δίκτυο των ηλεκτρονικών εφημερίδων TravelDailyNews.
Παράλληλα ολοκληρώνει τις σπουδές του στο τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Source: traveldailynews.gr